Historia paddleboardingu

Paddleboarding lub SUP (Stand Up Paddle) to najszybciej rozprostrzeniający się boardsport, który w ostatnich latach doświadcza dosłownie eksplozji. Dzięki jego dostępności i odpowiednim wymaganiom fizycznym jest popularny we wszystkich kategoriach wiekowych, od dzieci po emerytów.

Skąd wziął się paddleboarding?

Kilka lat temu o paddleboardingu w ogóle nie było słychać, dlatego zadaliśmy sobie pytanie, kiedy rozpoczęł się jego historia. Ludzie od pradawna używali wioseł do poruszania się na wodzie i wielu historyków wskazuje, że ten moment jest początkiem paddleboardingu.

Ludzie od pradawna używali wioseł do poruszania się na wodzie. Źródło: fitocean.com

Mogli to być afrykańscy wojownicy, którzy do napędu swych wydłubanych kanadyjke używali oszczepów by niepostrzeżenie przepłynąć do terytorium wroga. A może byli to ścigający się Indianie. Albo peruańscy rybacy, którzy już 3000 lat przed chrystusem używali do połowu "tupy"; wiklinowe łódki w kształcie kanadyjek i długie wiosła:

Źródło: coolgals.com

Pierwszym zdjęciem dokumentującym paddleboarding jest fotografia Petera Henryho Emersona z 1866 roku, na której widać męszczyzn przewożących siano we wschodniej Anglii:

Źródło: getty.edu

Można znaleźć mnóstwo podobnych zdarzeń w historii, ale trudno udowodnić ich związek z paddleboardingiem; tak samo można by było mówić o początkach olimpijskich dyscyplin pływackich w momencie, kiedy niezręczny fenicjanin wypadł za burtę podczas rejsu.

Chorwacja, 1938 - nie jestećmy pewni, co ten facet pokazuje, ale widownia jest zafascynowana!
Źródło: supthemag.com

Plaża Waikiki miejscem początków paddleboardingu?

Niemniej spróbujmy identyfikować moment początku paddleboardingu. Mnóstwo wskazówek prowadzi na Hawaje na plażę Waikiki. Dlaczego jednak w dziełach znanych pisarzy i podróżników, którzy odwiedzili Hawaje, nie znajdujemy wzmianek o "standup wiosłowaniu"?

Amerykański piszar Mark Twain odwiedził i Wenecję i Hawaje, we swych dziełach opisuje weneckich gondolierów i hawajskich surferów, jednak nie zauważył między nimi podobieństwa.

Typowy obrazek weneckiego gondoliera Źródło: fitocean.com

Nawet w filmie wynalazcy Thomasa Alvy Edisona "Wyspy Hawajskie" nie pojawia się obrócz ówczesnego surfingu i wiosłowania nic podobnego paddleboardingu. Podobnie jest w innych filmach turystów i podróżników z lat dzwudziestych i trzydziestych minionego stulecia:

Tom Blake, amerykański sportowiec, wynalazca i pisarz, uważany za jedną z najbardziej wpływowych osobistości historii surfingu, przyjechał na Hawaje w roku 1926 studiować konstrukcję desek i historię surfingu. W jego pracach nie są wzmianki o paddleboardingu.

Duke Kahanamoku

Ha, nareszcie ślad! W części zajmującej się historią filmu surfowego Jacka McCoya "Blue Horizon" widać Duka Kahanamoku, prawdziwej legendy, posiadacza trzech złotych medali olimpijskich w pływaniu i "ojca współczesnego surfingu", który stoji na desce przypominającej surf i porusza się przypomocy dwumetrowego wiosła kajakowego:

Dłużej się przyglądając stwierdzimy jednak, że nie chodi o surf, ale o australijską nartę surfową, którą otrzymał w prezencie podczas swoich podróży po Australii.

Australijska surfski. Źródło: fitocean.com

John Zapotocky, Pops AhChoy

Tutaj ślady znikają a na kolejne trzeba poczekać aż do początku lat pięćdziesiątych. Wtedy pewien gentleman o imieniu John Zapotocky zainspirował się Dukiem Kahanamoku i razem z Popsem AhCHoyem można ich było zobaczyć na plaży Waikiki surfować na stojąca z wiosłami w ręku. Synowie AhCHoya bardzo polubili ten sposób jazdy podczas lekcji surfowych; lepiej widzieli swoich uczniówi, mogli ich fotografować, obserwować nadchodzące fale i... ich papierosy zostały suche.

John Pops AhChoy w swoim typowym kasku, pod którym ponoć ukrywał przedmioty osobiste.
Źródło: johnpopsahchoy.webs.com

John Zapotocky jeździł na falach plaży Waikiki przez długich sześć dekad i prawem zasłużył na przezwisko "Pearl Diver".

John Zapotocky zwany także "Zap" uprawiał paddleboarding aż do swej śmierci w roku 2013, miał 95 lat!
Źródło: sup magazine

Współczesność paddleboardingu

Tyle by było o paddleboardingowej prehistorii; teraz o początkach współczesnej ery tego sportu, w takiej postaci w jakiej go znamy. Tym momentem jest rok 1996 i fotografia Lairda Hamiltona, amerykańskiego "big-wave" surfera, z deską i wiosłem w ręce.

Źródło: supthemag.com

Laird Hamilton był pierwszym surferem, na którego zamówienie stworzono pierwszy specyficzny paddleboard. Dlatego możemy go uważać za założyciela współczesnego paddleboardingu.

Někteří ortodoxní surfaři Hamiltona za tento krok haní, vadí jim, že do surfingu narouboval pádlo. Ale sám Hamilton odkazuje na tradiční havajský způsob surfování, tak jak jej kdysi podle legendy provozoval král Kamehameha a jeho královna Ka'ahumanu před téměř třemi sty lety.

Niektórzy ortodoksyjni surferzy krytykują Hamiltona, przeszkadza im, że do surfingu dodał wiosło. Sam Hamilton wskazuje jednak tradycyjny hawajski sposób surfowania, tak jak według legendy uprawiał go król Kamehameha i jego królowa Ka'ahumanu przed trzystu laty.